Detection rate of aneurysms and subarachnoid hemorrhage in patients who underwent cranial CT angiography due to severe headache

INTRODUCTION: The purpose of our study is to evaluate rate of aneurysms and subarachnoid hemorrhage (SAH) detected in cranial computed tomography angiography (CTA) in patients with severe headache in emergency conditions and to determine relationship between SAH and aneurysm.
METHODS: In this study total of 289 patients (142 male, 147 female, avarage age 51.8, range 18-87) who had undergone CTA due to headache were evaluated. Firstly, non-contrast series were evaluted for presence of SAH. Later, angiographic images were evaluted for presence of aneurysm. Sensitivity, specificity, positive and negative predictive values in non-enhanded CT to estimate the presence of aneurysm depending on presence of SAH were calculated with chi-square test. Additionally, with kappa analysis the correlation between the presence of SAH and aneurysm was evaluated.

RESULTS: Among 289 patients who had undergone CTA due to severe headache, aneurysms were detected in 132 patients, while no aneurysm was found in 157 patients. Concerning the non-enhanced series, SAH was detected in 142 patients and in 81 patients among them, aneurysms were detected, while no aneurysm was found in the remaining 61 patients. On the other hand, among 147 patients without SAH, 51 patients had aneurysm, whereas in 96 of them no aneurysm was found. According to these findings, the sensitivity, specificity, positive and negative predictive values of CT to estimate presence of aneurysm depending on presence of SAH were calculated 61%, 61%, 57% and 65%, respectively. Also, kappa analysis revealed poor correlation between presence of SAH and aneurysm.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Absence of SAH in non-enhanced CT makes the diagnosis of ruptured aneurysm less probable, it doesn't rule out presence of aneurysm. On the other hand, use of CTA for every kind of headache isn't appropriate. The best approach in diagnostic algorithm is to follow appropriate steps considering clinical symptoms of patients as the most important determinant.

Şiddetli baş ağrısı nedeniyle başvuran hastalarda kranial BT anjiyografide anevrizma ve subaraknoid kanama saptanma oranı

GİRİŞ ve AMAÇ: Çalışmamızın amacı şiddetli baş ağrısı nedeniyle acil servise başvuran ve kranial BT anjiyografi (BTA) çekilen hastalarda anevrizma ve subaraknoid kanama (SAK) saptanma oranının ve bunların birbiriyle olan ilişkisinin değerlendirilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmada Ocak.2012-Ağustos.2014 tarihleri arasında şiddetli baş ağrısıyla acil servise başvuran, SAK ve anevrizma ön tanısıyla BTA çekilen 142’si erkek, 147’si kadın olmak üzere toplam 289 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir, (ortalama yaş: 51.8,yaş aralığı: 18-87 ). Önce kontrastsız seriler SAK varlığı açısından incelenmiştir. Daha sonra anjiyografi görüntüleri anevrizma varlığına yönelik olarak değerlendirilmiştir. Olgular anevrizma varlığına dayanarak sınıflanmıştır (anevrizma var/yok şeklinde). Anjiyografi görüntülerinin değerlendirilmesinde aksiyal kaynak görüntülere ek olarak maksimum intensite projeksiyon ve 3 boyutlu reformat imajlar kullanılmıştır.
Kontrastsız BT’nin SAK varlığına dayanarak anevrizma varlığını öngörmedeki duyarlılığı, özgüllüğü, pozitif öngörü değeri ve negatif öngörü değeri ki-kare testi kullanılarak hesaplanmıştır. Anevrizma varlığı ile SAK arasındaki korelasyonu saptamak için kappa analizi yapılmıştır.

BULGULAR: Şiddetli baş ağrısı nedeniyle BTA çekilen 289 hastanın 132 tanesinde anevrizma saptanmış olup, geri kalan 157 tanesinde anevrizma izlenmemiştir. Kontrastsız seriler değerlendirildiğinde; 142 hastada SAK mevcut olup, bu hastaların 81’inde anevrizma izlenirken, 61’inde anevrizma saptanmamıştır. Buna karşın 147 hastada SAK mevcut olmayıp, bu hastaların da 51’inde anevrizma izlenirken, 96’sında anevrizma saptanmamıştır. Bu verilerle kontrastsız BT’nin SAK varlığına dayanarak anevrizma varlığını öngörmedeki duyarlılığı %61, özgüllüğü %61, pozitif öngörü değeri %57 ve negatif öngörü değeri %65 bulunmuştur. Ayrıca kappa testinde anevrizma varlığı ile SAK arasında zayıf korelasyon saptanmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Şiddetli baş ağrısı kliniği ile acil servise başvuran olgularda en çok kullanılan radyolojik tetkik kontrastsız BT incelemedir. Ancak kontrastsız serilerde SAK saptanmaması rüptüre anevrizma tanısından uzaklaştırsa da anevrizma varlığını dışlamamaktadır. Öte yandan BTA’nın her türlü nedenden kaynaklanabilecek hafif ve non-spesifik baş ağrısı durumlarında tarama tetkiki olarak kullanılması uygun değildir. Tanısal algoritmde en doğru yaklaşım hastanın kliniğini en önemli unsur olarak kabul ederek uygun basamakları izlemektir.